Posted on

Etyka biznesu

Etyka biznesu

Etyka biznesu (inaczej: etyka działalności gospodarczej) to pojęcie stosunkowo nowe, skoncentrowane znaczeniowo wokół etyki zawodowej, obejmującej życie gospodarcze. Etyka zawodowa definiowana jest bardzo różnorodnie. Jedna z jej syntetycznych definicji określa etyką zawodową jako zespół zasad i norm określających, jak powinni zachować się przedstawiciele danego zawodu.

Zainteresowanie etycznymi aspektami gospodarki nasiliło się pod wpływem wielu afer gospodarczych, które nie przynosiły chluby zawodom związanym z gospodarką. Nie bez znaczenia był też nacisk opinii publicznej na działania przedsiębiorstw, np. organizacji konsumenckich lub ekologicznych. Również konkurencja na ryku wymogła na przedsiębiorcach dbałość o pozytywny wizerunek firmy oraz budowanie prestiżu zawodu w celu pozyskania klientów. Wraz z wchodzeniem w życie pojęcia etyki biznesu, dało się zauważyć także liczne instytucjonalne przejawy wzrostu zainteresowania etyką biznesu. Środowiska biznesowe i okołobiznesowe zaczęły wprowadzać w życie odpowiednie regulacje i kodeksy etyczne. Pojawiły się także kursy etyki biznesu dla pracowników. Etyka biznesu zyskała status dyscypliny akademickiej, wykładanej na kierunkach związanych z organizacją i zarządzaniem.

Zachowania etyczne zwykle odwołują się do zachowania mieszczącego się w ramach ogólnie przyjętych norm. Zatem zachowanie nieetyczne to zachowanie, które nie spełnia tych norm. Kultura przedsiębiorczości czasami znacznie odbiega od standardów etycznych. Zjawiska takie, jak brak przywiązania przedsiębiorców do własnej firmy lub działanie na jej szkodę, dominacja celów konsumpcyjnych nad rozwojowymi i długofalowymi, lekkomyślność w braniu kredytów, zmiana uzgodnionego celu ich przeznaczenia, fikcyjne bankructwo i unikanie płacenia zobowiązań firmy – to najczęstsze skutki nieprzestrzegania etyki w biznesie.

Składa się na ten fakt wiele przyczyn, zależnych lub niezależnych od przedsiębiorstwa. Również otoczenie biznesu kształtuje pewne wzory zachowań. Skrajne lekceważenie etyki w życiu gospodarczym jest w dużej mierze konsekwencją warunków, w jakich prowadzona jest działalność. Korupcja, przestępczość gospodarcza, „szara strefa” to tylko nieliczne z nich. Również niestabilność i niejasne przepisy, luki normatywne i instytucjonalne często wymuszają łamanie prawa i działanie na szkodę przedsiębiorstwa. Czasami korzystanie z nielegalnych metod jest po prostu tańsze i bardziej skuteczne niż załatwianie spraw oficjalnie. Niektóre organizacje otwarcie dopuszczają się zachowań niezgodnych z etyką biznesu, o ile leżą one w interesie firmy. Ludzie postępują nieetycznie także wtedy, gdy są przekonani, że w danej sytuacji nie mają innego wyboru. W gospodarce opartej na konkurencyjności, odczuwanie silnej presji na uzyskanie wysokich wyników, to właściwie standard. Wielu ludzi uważa, że etyka ograniczyłaby ich możliwość oddziaływania, szanse na sukces, a nawet samą zdolność do sukcesu w biznesie. Niektóre firmy całkowicie zrezygnowały z prób ustalenia, co jest etyczne, a zamiast tego kierują się tym, co jest prawnie dozwolone.

Zachowanie etyczne w biznesie nie jest kwestią łatwych decyzji i łatwego zysku. Wydaje się, że wręcz odwrotnie – etyka nie zawsze generuje zyski. Z pewnością głównie dlatego przykłady jej nieprzestrzegania można dziś mnożyć.

Literatura:
1. Jasiecki K., O etyce biznesu. „Społeczeństwo Otwarte” 1996 nr 7-8, s. 10-14.
2. Maxwell J. C., Etyka. Warszawa 2010

Polecany poradnik - zawiera wzory i przykłady
Zobacz spis treści (PDF)

Analiza SWOT TOWS. Wybór strategii (EBOOK)